درایر جذبی کمپرسور

نقطه شبنم فشار در درایر جذبی چيست ؟

دمايی كه در آن بخار آب تبديل به مايع (كندانس) می شود، به آن نقطه، نقطه شبنم فشار می گويند.

چرا به درایر جذبی درايرهای شيميايي نمی گوييم ؟

زيرا عمل جذب قبل از آنكه يك فرآيند شيميايي باشد يك فرآيند فيزيكي است ،‌ يعني بر اثر جذب ذرات بخار آب ساختمان اوليه مواد تغييري پيدا نمي كنند .

روش كار مواد جاذب در درایر جذبی

گاز فشرده از روی مواد خشک كن داخل برج عبور كرده و ذرات بخار آب موجود در هوا جذب سطح مواد می شود. عمل جذب تا زمانی ادامه دارد كه فشار بخار آب موجود در گاز با فشار روی سطح مواد خشك كن يكي شود پس از آن ،‌ ذرات آبي كه در منافذ جسم انباشته شده است براي مرحله احياء آماده مي شوند .

چه زمانی باید از درایر جذبی استفاده کرد؟

همانطور که می دانیم هوای فشرده کاربردهای مختلفی در صنایع دارد و هر صنعتی هوای فشرده را به شکل ها و نوع های مختلفی استفاده می کند. بنابراین برای کاربردهای مختلف کیفیت های مختلفی مورد نیاز است که در کیفیت هوا طبق استانداردهای مختلف کلاسه بندی شده اند.

انواع کلاسه بندی کیفیت هوا

  • دمای هوا
  • رطوبت هوا
  • مقدار ذرات معلق در هوا
  • مقدار روغن موجود در هوا
  • میکرو ارکانیسمها و باکتریها

بوهای نامطبوع

تصفیه هوای فشرده برای صنایع مستلزم هزینه بوده و نمیتوان هوای تولید شده را کاملا تصفیه نمود و بلکه برای کاربردهای مختلف میتوان از برخی از موارد فوق صرف نظر یا به حدی که در کار مورد نظر اشکالی ایجاد نمیکند اقدام به تصفیه هوا نمود لذا برای رسیدن به مقادر مناسب برای هر کاربری برای موارد فوق حداقل هایی تعیین میگردد و بصورت استانداردهایی اعلام میگردد .

بطور مثال هوای فشرده جهت سند بلاست ، و ابزار دقیق و مواد غذائی میتوان استفاده نمود مسلماً در کاربری سند بلاست مقدار رطوبت بالای +20 درجه و باکتریها نمی تواند مشکلی در کار ایجاد نماید ، از طرفی در کاربری ابزار دقیق رطوبت و دما میبایست کنترل شدید گردد و میکرو ارگانیسمها موثر نخواهند بود . ولی در مقابل این دو در کاربری مواد غذایی تمام موارد فوق مهم بوده و مقادیر آنها میبایست با حداقلهای استاندارد کنترل شود .

انواع درایر ها براساس مقدار رطوبت گیری

درایرها در کنترل پارامتر رطوبت هوا نقش داشته و میتوانند عامل فوق را کنترل نمایند و بسته به مقدار رطوبت در هوای خروجی کمپرسورها دسته بندی میشوند .

درایرهای تبریدی

این درایرها میتوانند رطوبت موجود در هوا را (دیو پوینت) را حداقل به مثبت 3 در جه نقطه شبنم برسانند و توانایی کمتر از این مقدار را نخواهند داشت زیرا این نوع درایرها با سرد کردن و میعان آب موجود در هوا اقدام به جدا سازی آب از هوا را انجام میدهد و با توجه به اینکه زیر دمای 3 درجه اب منجمد (یخ زده) میگردد ، امکان جدا سازی در زیر ان دما توسط درایرهای تبریدی امکان پذیر نخواهد بود و برای دستیابی به نقطه شبنم های پایین تر ناگزیر به استفاده از درایرهای جذبی خواهیم بود .

درایر های جذبی

همانطور که در بالا اشاره شد در نقطه شبنمهای زیر +3 درجه تا -70 درجه سانتیگراد از درایرهای جذبی استفاده میگردد که در ادامه به معایب و مزایای این دو نوع درایر خواهیم پرداخت.

تفاوت درایر تبریدی و درایر جذبی

درایر های تبریدی (REFRIGRATION DRYER) با استفاده از سیکل سرمایش مانند یخچال عمل نموده (اصطلاحا به این نوع درایرها درایر یخچالی هم میگویند) و هوا تا میزان 3 درجه سانتیگراد خنک می شود و عملیات تقطیر و جداسازی اب از هوا صورت می گیرد .

نقطه شبنم 3 درجه به این معناست که تا سردشدن و رسیدن دمای هوایی فشرده به زیر 3 درجه هیچ گونه شبنم تشکیل نمی شود که مناسب برای هوای مورد نیاز در جکهای پنیوماتیک و … می باشند این نوع درایر ها بدلیل یخ بستن اب تا میزان نقطه شبنم 3 درجه سانتیگراد کاربرد دارند , و اصولا احتیاج به تعمییرات و نگهداری خاصی ندارند .

درایرهای جذبی (ADSORBTION DRYER)عمدتا دارای دو برجک بوده که در داخل این برجکها مواد جاذب رطوبت که معمولا آلومینا اکتیو یا سلیکاژل میباشد .یکی از برجکها در حال کار یا جذب بوده و دیگری در حالت احیا که این فرایند توسط یک تابلو برق که معمولا به صورت 3 عدد تایمر و شیر آلات موجود در روی درایر کنترل میشود.

کارایی دارایر های جذبی

کارائی این نوع درایر بیشتر در مکانهایی میباشد که دمای هوا تا -40 درجه سانتی گراد پایین می آید یعنی در این درجه حرارت ، درایر تبریدی کارائی نداشته و جای خود را به درایر جذبی میدهد.

نگهداری داریر های جذبی

به صورت سالانه یا حتی زودتر مواد داخل درایر جذبی حتما باید تعویض شده و شیرآلات موجود در روی درایر جذبی باید از نظر کارائی و گرفتگی احتمالی کنترل شوند که با توجه به گران بودن مواد جاذب رطوبت ،این کار مستلزم هزینه نسبتا بالایی میباشد.

معمولا میتوان با رویت مواد جاذب رطوبت که به صورت کروی (نقلی شکل) میباشد به زمان تعویض این مواد پی برد ، طوری که در صورت تغییر رنگ از سفیدی کامل به زرد پررنگ یا متمایل به قهوه ایی باید مواد را تعویض کرد.

مزیت های درایر های جذبی نسبت به درایر های تبریدی
به منظور ایجاد سیستم هوای خشک و عاری از رطوبت معمولا از خشک کن جذبی و دسیکانت و یا خشک کن تبریدی استفاده می شود .

بطورکلی اگر دمای محیط همیشه بالای صفر می باشد می توان از درایر تبریدی با دسیکانت استفاده نمود ولی اگر دمای محیط کمتر از صفر باشد و یا نقطه شبنم زیر صفر باشد لازم است حتما از درایر دسیکانت استفاده گردد .

در درایر تبریدی نقطه شبنمC 3+ میباشد و دراین حالت در فشار 7bar مقدار رطوبت موجود در هوا حدود 7/0 گرم در هر متر مکعب خواهد بود .

در حالیکه در درایر دسیکانت نقطه شبنم معمولا حدود (40-) است . دراین حالت در فشار 7 بار ، مقدار رطوبت موجود در هوا حدود 0.02 گرم در هر متر مکعب خواهر بود .

به این ترتیب مشخص است که درایرهای تبریدی هوا را تقریبا خشک می کنند در حالیکه در درایر جذبی هوا با نسبت بالائی خشک می شود (هوای درایر جذبی 35 برابر نسبت به تبریدی خشک تر می باشد)

درایرهای تبریدی سیستم پیچیده تری دارند و نیاز به تعمیر و نگهداری و هزینه آنها بیشتر است در حالیکه درایر جذبی تقریبا (Maintenance Free)می باشند .

هر دو سیستم نیاز به نصب تله آبگیر و فیلترهای میکرونی دارند .

اجزا و قطعات تشکیل دهنده درایرهای جذبی

معمولا خشك كن هاي جذبي قابل احياء داراي دو برج (دو مخزن) مي باشند كه هميشه يكي از اين دو برج در حال خشك كردن گاز مصرفي و ديگري در حال بازيافت مواد خود مي باشند و اين امر باعث مي گردد تا ما بتوانيم بطور دائم از دراير استفاده موثر داشته باشيم .

حال لازم است برای اينكه بهتر نحوه عملكرد را توضيح دهيم اين برجها و لوازم را با نام های زير بخاطر بسپاريم.

  • شاسي C.H. = CHISSIS
  • صدا خفه كن M.F. = muffler
  • شير برقي S.V. = solenoid valve
  • پانل كنترل C.P. = control panel
  • سيستم كنترل انعطاف پذير P.L.C. = logic control
  • نمايانگر نقطه شبنم D.P.F. = dew point monitor
  • مخزن نگهدارنده مواد خشك كن M.R. = main receiver
  • نشان دهنده شيشه اي S.G. = sight glass
  • شير اطمينان S.A. = safety valve
  • قلابهاي حمل و نقل HOOK
  • شير دستيÂÂÂÂÂÂÂ B.V = Ball valve
  • شير يكطرفه C.V. = check valve
  • شير برقي (ورودي احياء) P.M.V = porge metering valve

عملکرد درایرهای جذبی کمپرسور بهسان چگونه است؟

بعد از برقدار نمودن تابلوي برق لازم است كليد 0-1 (سلكتور) را در وضعيت يك قرارداد كه با اين عمل شير برقي s.v.a (كانال يك ) برقدار شده و در نتيجه مسير گاز جهت عبور از برج A آماده مي گردد كه با گذشت گاز از روي مواد داخل خشك كن (برجA ) رطوبت هوا جذب مواد مي گردد و هواي خشك از طريق C.V.A به شبكه مصرف هدايت مي شود (جهت مصرف گاز CNG ) طبيعي است كه براي مواد داخل خشك كن جهت جذب رطوبت هوا لازم است زمان اشباع مواد را در نظر گرفت و همان طور كه در ابتداي اين دستورالعمل توضيح داده شد اگر در نظر گرفته شود كه لازم است ما بصورت دائم از گاز خشك استفاده نماييم احتياج است مواد داخل برج B احياء شده و آماده استفاده مجدد گردد كه براي دستيابي به اين امرهمزمان S.V.Aبرقدار مي گردد S.V.B (كانال سه) نيز برقرار مي گردد . پس در نتيجه انشعابي از خروج برج A (كه گاز خشك مي باشد) بر خلاف مسير ورودي گاز اصلي بر روي مواد برج B دميده مي شود و از طريق S.V.B به خارج و هواي آزاد تخليه ميگردد و در اصل رطوبت جذب شده توسط مواد از داخل آن بيرون كشيده شده و از داخل برجها به بيرون تخليه ميگردد كه به اين عمل احياء مواد اطلاق مي گردد .

البته لازم به ذكر است كه اين زمان بايد كمتر از زمان خشك كردن گاز مصرفي باشد زيرا چنانچه اين زمان با زمان اصلي برابر باشد در زمان تعويض برجها ما ناچاريم مقداري از گاز فشرده را صرف پر كردن برج خالي (بدون گاز) نماييم و در حقيقت اين مسئله باعث مي شود كه وقفه اي درامر توليد گاز خشك داشته باشيم پس ناچاريم زمان احياء را كمتر از زمان اشباع در نظر بگيريم تا به كمك اين اختلاف زماني بتوانيم فشار هر دو برج را از طريق p.m.v برابر سازيم پس با توجه به نحوه عملكرد فوق و تنظيم زمان كاركرد هر برج اين عملكرد به صورت پيوسته قابل اجرا بوده و مي توان از هر برج خشك كردن گاز CNG مصرفي استفاده نمود .

زمان اصلي عملكرد هر يك از برجها در درایر جذبی

براي تنظيم زمان در مقدار قرار دادن هر برج لازم است از تايمري استفاده گردد كه در اثر قطع و وصل شدن برق ورودي ( چه از طريق برق شبكه و يا كليد اصلي ) زمان گرفته شده مجددا از اول طي نشود بنابراين لازم است از تايمرهاي حافظه دار استفاده گردد كه در اين درايرها از تابلوي الكترونيكي با باطري (BACK UP) كه داراي صفحه نمايشگر (PLC) استفاده گرديده است مدت زمان كاركرد برجهاي اصلي در اين درايرها بنابر شرايط محيطي ( رطوبت نسبي و دماي محيط ) بين 5 الي 20 دقيقه قابل تنظيم مي باشد و معمولا برق ورودي شيرهاي S.V.D.,S.V.A از كانالهاي يك و دو برقدار مي باشد .

زمان احياء هر يك از برجها دردرایر جذبی

زمان احياء هر برج توسط كانالهاي 3,4 تنظيم مي گردد كه وظيفه هر يك از اين كانالها رساندن فرمان برق به شيرهاي برقي S.V.- S.V.D مي باشد .

زمان شارژينگ ( تامين فشار ) دردرایر جذبی

همان طور كه قبلا اشاره شد بعد از زمان احياء لازم است زماني جهت تامين گاز فشرده داخل برج احياء شده در نظر گرفته شود كه با توجه به تنظيم زمان تخليه احياء لازم است شير P.M.V بصورتي تنظيم گردد كه در زمان باقي مانده و تعويض برجها فشار داخل دو برج با هم برابر شده باشند .

تنظيم شيرهاي ورودي گاز احياء (P.M.V) در درایر جذبی

حالت نرمال اين تنظيم در نقطه اي كه در زمان تخليه گاز مرطوب توسط S.V.B يا S.V.A مانومتر برج در حال احياء حدود 0.5 بار را نشان بدهد كه در صورت لزوم مي توان اين فشار را تا 0.1 بار كاهش داد .

سه راهي صافي در درایر جذبی

بعلت ورود و خروج هوا در داخل برجهاي A,B در اثر مرور زمان مواد داخل برجها دچار سايش گرديده و در هنگام تخليه به احياء مواد ريزتر ( به صورت غبار ) مي توان باعث گرفتگي شيرهاي برقي S.V.B , S.V.A گردند براي اجتناب از اين عمل لازم دانستيم قبل از شيرهاي نام برده براي اطمينان از صحت عملكرد اين شيرها مجددا از صافي ديگري قبل از اين شيرها كه بتوان به راحتي آن را تميز كرد استفاده نماييم

نحوه عملكرد و تنظيم تابلوي درایر جذبی

تابلوي دستگاه موجود از دو بخش تابلوي مادر (MOTHER BOARD) و برنامه ده (PROGRAMMER) كه OTHER BOARD در داخل سلول برق و PROGRAMMER روي درب سلول برق تعبيه گرديده است تشكيل يافته نحوه عملكرد اين تابلو بدين صورت است كه اين تابلو داراي هشت كانال خروجي از نوع رله اي با اتصال معمولا باز مي شود اين كانالها در عين استقلال كامل از يكديگر بصورت نرم افزاري قابل تطبيق و همزماني نيز مي باشند .

عملكرد هر كانال در درایر جذبی به شرح زير مي باشد

براي هر كانال يك پريود تعريف مي شود . مدت اين پرويد از 1 ثانيه الي 100 ساعت قابل تعريف است در بخشي از طول مدت يك پرويد كنتاكت رله خروجي آن كانال مي تواند بسته (ON TIME) و در مابقي طول پرويد باز باشد. نقطه شروع و خاتمه

درایر,جذبی,تبریدی,کمپرسور,بهسان,خشک کن,