دسته بندی انواع کمپرسوهای هوای فشرده

کمپرسورها از لحاظ اصول کار در دو دسته کلی زیر طبقه بندی می‌شوند:

۱- کمپرسورهای دینامیکی Dynamic Compressors
۲- کمپرسورهای جابجایی مثبت Positive Displacement Compressors

کمپرسور بهسان | کمپرسور اسکرو، پیستونی و تجهیزات هوای فشرده

1- کمپرسورهای دینامیکی Dynamic Compressors

این نوع کمپرسورها عملیات بالا بردن فشار گاز را توسط حرکت دینامیکی با سرعتی که توسط پره‌های دوار کمپرسور به گاز اعمال می‌کنند باعث بالا بردن انرژی جنبشی گاز می‌شوند که به توسط ولوت ها یا دیفیورزها این انرژی جنبشی به انرژی فشاری تبدیل می‌گردد.این نوع کمپرسورها از لحاظ جریان گاز خروجی از پره‌ها در دو دسته زیر طبقه بندی می‌شوند:

الف- کمپرسورهای جریان محوری Axial Flow
ب- کمپرسورهای جریان شعاعی Radial Flow

الف- کمپرسورهای جریان محوری Axial Flow Compressor

اصول کار این نوع کمپرسورها بر اساس حرکت دادن گاز (هل دادن) توسط پره های دوار نصب شده روی رتور است و بیشتر استفاده این نوع کمپرسورها در توربین‌های گازی است و یا برای جاهایی که نیاز به جریان و فلو زیاد گاز باشد. معمولاً فشار خروجی آن‌ها پایین و متوسط است.

جریان گاز در داخل کمپرسور در جهت محوری Axial است و علاوه بر پره‌های نصب شده روی رتور (پره های متحرک) که وظیفه انتقال انرژی از رتور به سیال را عهده دارند و با محور می‌چرخد پره‌های ثابت دیگری نیز روی بدنه کمپرسور نصب گردیده که به آن‌ها پره‌های راهنما گفته می‌شود که علاوه بر جهت دادن به سیال، برای انتقال از یک مرحله به مرحله دیگر وظیفه تبدیل انرژی جنبشی به انرژی فشاری را نیز به عهده دارند. افزایش فشار در این نوع کمپرسورها به این صورت است که گاز را به تدریج از فضای باز (سطح مقطع زیاد) به فضای تنگ‌تری می‌راند و باعث کم شدن حجم و افزایش فشار آن می‌گردد.

ب- کمپرسورهای جریان شعاعی Radial Flow Compressor

این نوع کمپرسورها به گریز از مرکز معروف هستند و اصول کار آن‌ها، استفاده از نیروی گریز از مرکز برای بالا بردن انرژی جنبشی گاز است این عمل توسط Vane های نصب شده روی پروانه به سیال اعمال می‌شود در این نوع کمپرسورها عامل اصلی انتقال انرژی، پروانه کمپرسور Impeller است که روی محور نصب می‌شود و با آن می‌چرخد و پس از وارد شدن سیال به چشمه پروانه Impller Eye روی تیغه های Vane که روی آن نصب می‌شود هدایت می‌شود و پس از قرار گرفتن در نوک پروانه توسط نیروی گریز از مرکز اعمال شده از پروانه جدا می‌شود و وارد محفظه اطراف آن Voloute یا Difuser می‌شود تا انرژی جنبشی دریافت شده به انرژی فشاری تبدیل شود. خلأ ناشی از پرتاب سیال به طرف بیرون (در اثر سرعت گرفتن سیال) باعث جایگزینی مجدد سیال به نوک پروانه می‌شود و باعث جریان یافتن مداوم سیال به کمپرسور و کسب انرژی و خارج شدن آن از کمپرسور می‌شود.

با توجه به این که حرکت سیال در داخل کمپرسور توسط نیروی گریز از مرکز انجام می‌شود باید دور کمپرسور به اندازه‌ای بالا باشد تا بتواند سیال قرار گرفته در نوک پروانه را از پروانه جدا کند تا امکان جایگزینی ذرات قبلی بجای آن فراهم شود در غیر این صورت فشار و فلوی کمپرسور کاهش خواهد یافت که با توجه به سبک بودن گازها برای انرژی دادن به سیال نیاز به دورهای بالا می‌باشد (نسبت به مایعات) همچنین به دلیل فاصله زیاد بین مولکول‌های گازها تعداد Vane های نصب شده روی پروانه‌ها و همچنین زاویه آن‌ها نسبت به پروانه‌های پمپ‌های گریز از مرکز بیش‌تر است .مجموعه Volute و یا دیفیوزرها مثل کار آن‌ها در پمپ‌ها با زیاد کردن سطح مقطع عبوری جریان انرژی جنبشی به انرژی فشاری تبدیل می‌کنند.

این نوع کمپرسورها بیشترین کاربرد را در صنایع دارند و از آن‌ها برای فشرده کردن هوا و گازهای دیگر در حجم‌ها و فشارهای مختلف استفاده می‌شود.

۲- کمپرسورهای جابجایی مثبت Positive Displacement Compressors

به کمپرسورهایی که در هر سیکل کاری (دورانی یا رفت و برگشتی) مقدار حجم مشخصی از گاز را جابجا می‌کنند کمپرسورهای جابجایی مثبت گفته می‌شود.از مشخصه های اصلی این نوع کمپرسورها متناسب بودن مقدار گاز خروجی با تعداد کورس کمپرسور است بدین معنا که برخلاف دیگر کمپرسورها با دو برابر کردن دور کمپرسور فلوی کمپرسور نیز دو برابر می‌شود .و همچنین اگر مسیر خروجی آن‌ها مسدود گردد فشار خروجی آن‌ها می‌تواند تا بینهایت افزایش پیدا کند و در صورت تأمین توان مورد نیاز می‌تواند باعث ترکیدن بدنه کمپرسور یا سیستم لوله کشی گردد.

کمپرسورهای جابجایی مثبت در دو دسته کلی زیر تقسیم می‌شوند:

الف-کمپرسورهای نوع روتاری Rotary Compressor
ب-کمپرسورهای نوع رفت و برگشتی Reciprocating Compressor

الف- کمپرسورهای نوع روتاری Rotary Compressor

در این نوع کمپرسورها عمل بالا بردن انرژی سیال ( بالا بردن فشار گاز ) برخلاف کمپرسورهای گریز از مرکز با هل دادن از طریق حرکت چرخشی ,گاز از طرف ورودی (که حجم بیشتری دارد) به طرف خروجی (که به تدریج حجم کم می‌شود) انجام می‌شود و بسته به ساختمان داخلی کمپرسور در انواع زیر طبقه بندی می‌شوند :

۱- کمپرسورهای نوع لوب Lobe Compressor
۲- کمپرسورهای نوع لوب مارپیچی Helical Lobe Compressors
۳- کمپرسورهای نوع تیغه لغزشی Sliding Vane Compressors
۴- کمپرسورهای نوع رینگ مایع Liquid Ring Compressors

۱- کمپرسورهای نوع لوب Lobe Compressor

در این نوع کمپرسور Gas از قسمت ورودی Suction وارد کمپرسور می‌شود و با حرکت چرخشیLobe ها که توسط الکتروموتور به آن‌ها داده می‌شود و در جهت عکس همدیگر می‌چرخند گاز Gas حبس شده بین رتور‌ها و بدنه کمپرسور را به سمت راهگاه خروجی Discharge کمپرسور که به تدریج حجم آن کم می‌شود می‌رانند.

شکل لوب‌ها طوری طراحی می‌شود که در حین چرخش همواره کمترین فاصله بین آن‌ها و بدنه وجود داشته باشد و در صورتی که این فاصله‌ها به هر دلیلی افزایش پیدا کند می‌تواند باعث شود گاز فشرده شده نشت کند و به دلیل وجود اختلاف فشار مجدداً وارد مراحل فشار پایین سیلندر Low Pressure شود که می‌تواند باعث نشتی‌های داخلی و کم شدن فلو و فشار کمپرسور شود .

بسته به تعداد Lobe هایی که روی یک رتور قرار می‌گیرد این نوع کمپرسورها در انواع مختلفی اعم از دو لوبDouble Lobe و سه لوب Trial Lobeو همچنین لوب مارپیچی ساخته و مورد استفاده قرار می‌گیرند. هرچه تعداد Lobe ها بیشتر باشد راندمان کمپرسور نیز افزایش پیدا می‌کند که به طبع آن هزینه‌ها و دقت ساخت نیز بالاتر خواهد رفت.

۲- کمپرسورهای نوع لوب مارپیچی Helical Lobe Compressor

با توجه به شباهت رتور این نوع کمپرسورها به پیچ اصطلاحاً به این نوع کمپرسورها ,کمپرسورهای نوع پیچی یا Screw Compressor نیز گفته می‌شود و نحوه کار آن‌ها بر اساس حبس شدن گاز بین لوب های مارپیچی که به صورت نر و ماده در داخل هم می‌چرخند و بدنه (سیلندر) است. حرکت دورانی Screw ها باعث جلو راندن گاز (مثل چرخ گوشت) از مسیر ورودی تا خروجی می‌شود که هر چه گاز به طرف خروجی کمپرسور نزدیک‌تر می‌شود انرژی بیشتری دریافت می‌کند و با کاهش حجم آن فشارش افزایش پیدا می‌کند.

حرکت چرخشی Screw ها به توسط الکتروموتور و از طریق چرخ دنده‌هایی که در قسمت انتهایی محور قرار دارد Timing Gear به رتور دیگر منتقل می‌شود و باعث می‌گردد رتورها در خلاف جهت همدیگر بچرخند. برای جلوگیری از نشتی‌های داخلی باید همواره فاصله کمی بین Lobe ها و محفظه‌هایی که Lobeها در آن حرکت می‌کنند Cylinder وجود داشته باشد که با توجه به زیاد بودن طول رتور امکان کم کردن این فواصل با دشواری مواجه است که در بعضی از انواع این کمپرسورها برای جلوگیری از تماس مستقیم قطعات ثابت و متحرک با ایجاد یک فیلم نازک روغن روانکاری که همراه گاز وارد کمپرسور می‌شود از تماس و اصطکاک قطعات ثابت و متحرک ممانعت می‌شود.

بر این اساس این نوع کمپرسورها در دو دسته زیر تقسیم بندی می‌شود :

۱- کمپرسورهای نوع بدون روغن Oil Free Compressor
۲- کمپرسور های نوع روغنی Oil Compressor
در کمپرسورهای نوع روغنی به دلیل کمتر بودن فاصله بین قطعات ثابت و متحرک (رتور‌ها و سیلندر) به گازی (هوائی) که وارد کمپرسور می‌شود روغن تزریق می‌کنند تا یک فیلم روغن بین قطعات ثابت و متحرک به وجود آید و از تماس قطعات جلوگیری کند که روغن تزریق شده مجدداً در قسمت خروجی کمپرسور از گاز یا هوای خروجی به توسط سیستم‌های جداکننده روغن و گاز Separator جدا می‌شود و مجدداً وارد سیکل اصلی خود جهت روغن کاری قطعات می‌شود که گاهاً نیاز به اضافه کردن روغن به داخل مخزن می‌شود .

۳- کمپرسورهای نوع تیغه لغزشی Sliding Vane Compressor

در این نوع کمپرسورها رتور به صورت خارج از مرکز در داخل سیلندر Casing قرار می‌گیرد و توسط حرکت چرخشی تیغه های Vane نصب شده روی آن باعث ورود سیال از قسمت Suction به داخل کمپرسور و حبس شدن آن بین تیغه‌ها و بدنه می‌شود و توسط حرکت دورانی پره‌ها به قسمت خروجی کمپرسور رانده می‌شود که هر چه به قسمت ورودی نزدیک‌تر می‌شود حجم بین تیغه‌ها و بدنه به تدریج کم می‌شود و باعث افزایش فشار گاز می‌شود.در این نوع کمپرسورها نیز فاصله بین بدنه و تیغه‌ها باید در حد مینیمم تنظیم گردد تا باعث برگشت هوا و ایجاد نشتی داخلی نشود .در این نوع کمپرسورهاVane ها یا تیغه‌ها عمل راندن گاز را انجام می‌دهند و معمولاً آب بندی بین تیغه‌ها و سیلندر با استفاده از نیروی گریز از مرکز ناشی از حرکت دورانی تیغه‌ها که باعث چسبیدن تیغه‌ها در جداره داخلی سیلندر می‌شود انجام می‌شود ولی در بعضی از انواع این کمپرسورها که دور آن‌ها پایین است جهت تماس مداوم بین Vaneها و Casing فنرهایی نیز در زیر تیغه‌ها نصب می‌شود که می‌تواند به نیروی گریز از مرکز کمک کند و کار آب بندی داخلی بهتر انجام شود.

در کمپرسورهای با سایز های بالاتر جهت کم کردن اصطکاک بین Vane ها و بدنه نیاز به روغن کاری است که معمولاً با تزریق مقداری روغن در قسمت ورودی کمپرسور به گاز این کار انجام می‌شود .

این نوع کمپرسورها برای شرایط فشارهای پایین و دورهای کم و فلوهای متوسط کارایی بسیار بالائی دارند.

به دلیل طول عمر بالا و سر و صدای کم آن‌ها در حین کار از این نوع کمپرسورها در یخچال‌های قدیمی به وفور استفاده شده است.

در بعضی از انواع این کمپرسورها برای کاهش بار‌های شعاعی روی یاتاقان‌ها و افزایش طول عمر آن‌ها ,بدنه پمپ به صورت دوراهگاهی ساخته می‌شود که باعث متعادل شدن فشار اطراف رتور و نهایتاً بالانس نیروهای شعاعی روی رتور می‌شود.

۴- کمپرسورهای نوع رینگ مایع Liquid Ring Compressor

شکل بدنه این نوع کمپرسورها به صورت تخم مرغی شکل Egg Shaped است و پره های آن از نوع فنجانکی Cupped Blade ساخته می‌شود .این نوع کمپرسورها معمولاً برای سیالات دو فازی (گاز همراه با مایع) مورد استفاده قرار می‌گیرند .یکی از مهم‌ترین موارد کاربرد آن در پالایشگاه‌ها در سیستم مشعل Flare که همواره مقدار مایعات گازی همراه گاز وجود دارد است. عمل آب بندی داخلی این نوع کمپرسور توسط دیواره‌ای از مایع که داخل کمپرسور ریخته می‌شود و بین رتور و بدنه قرار می‌گیرد و با استفاده از نیروی گریز از مرکز انجام می‌شود .نوع مایع مورد استفاده برای آب بندی بستگی به نوع گاز کمپرسور دارد ولی معمولاً از آب که یک مایع ارزان قیمت است استفاده می‌شود .قبل از راه اندازی کمپرسور ابتدا در داخل آن مایع مناسبی ریخته می‌شود و سپس اقدام به راه اندازی آن می‌شود . وقتی کمپرسور ساکن است مایع در قسمت ته بدنه می‌ماند و وقتی در حالت چرخش قرار گرفت در اثر نیروی گریز از مرکز مایع به سمت بیرون Casing پرتاب می‌شود و با ایجاد یک دیواره آب کار آب بندی و ممانعت از فرار گاز فشرده شده انجام می‌شود.

در قسمت نزدیک به مرکز رتور چهار عدد کانال Stationary Port Chamber قرار گرفته که دو تای آن‌ها مربوط به مسیر ورودی گاز و دو تای دیگری مربوط به مسیر خروجی گاز می‌باشد که با چرخش رتور گاز وارد راهگاههای ورودی می‌شود و با حرکت چرخشی رتور گاز حبس شده بین تیغه‌ها و دیواره مایع و شکل بدنه کمپرسور باعث می‌شود که فشار دیواره مایع گاز را فشرده کند و آن را به طرف مسیر خروجی کمپرسور از طریقStationary Port Chamber هدایت کند .در این نوع کمپرسورها به طور هم زمان جریان گاز و مایع وجود دارد بر قرار است و مایع داخل کمپرسور هم کار آب بندی و هم کار روانکاری را هم انجام می‌دهد و نیازی به استفاده از روغن کاری خارجی نیست و تنها نیاز این نوع کمپرسور به اضافه نمودن مایع داخل Casing است که احتمالاً مقداری از آن با گاز خروجی از کمپرسور با آن خارج می‌شود که البته در مراحل خروجی کمپرسور توسط Separator مخصوص جدا می‌شود مایع آب بند کننده معمولاً مایع ارزان قیمتی مثل آب است که باید ذرات ناخالص و جامد آن جدا شده باشد.

ب- کمپرسورهای نوع رفت و برگشتی Reciprocating Compressor

اصول کار این کمپرسور از طریق مکانیزم حرکت رفت و برگشتی و تغییر حجم حاصل از آن انجام می‌شود افزایش حجم در داخل کمپرسور باعث کاهش فشار در آن و نتیجتاً باعث ورود گاز به داخل محفظه کمپرسور می‌شود و در سیکل تراکم نیز کاهش حجم داخل کمپرسور باعث خارج شدن گاز از داخل سیلندر می‌شود که انرژی منتقل شده به گاز در حین کم شدن حجم آن باعث افزایش فشار گاز می‌شود. مقدار گاز فشرده شده تناسب مستقیم با تعداد کورس کمپرسور دارد.

این نوع کمپرسورها معمولاً برای تولید فشار های بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند و بطور کلی در دو دسته کلی زیر طبقه بندی می‌شوند:

۱- کمپرسورهای نوع پیستونی
۲- کمپرسورهای نوع دیافراگمی

۱- کمپرسورهای رفت و برگشتی نوع پیستونی

در این نوع کمپرسورها حرکت رفت و برگشتی پیستون در داخل سیلندر باعث تغییر حجم در سیلندر شده که افزایش حجم سیلندر باعث کاهش فشار در آن شده و باعث مکش گاز به داخل سیلندر می‌شود و در مرحله تراکم کاهش حجم سیلندر در اثر حرکت پیستون به سمت جلو باعث افزایش فشار داخل سیلندر (متراکم شدن گاز) و نهایتاً خارج شدن گاز با فشار بالا از داخل سیلندر در مسیر لاین خروجی کمپرسور می‌شود. کنترل کردن اتوماتیک ورود و خروج گاز به داخل سیلندر به توسط ولوهای کمپرسور یا شیرهای ورودی و خروجی Compressor Valves انجام می‌شود .

حرکت دورانی الکتروموتور یا توربین بخار به توسط میل لنگ به حرکت رفت و برگشتی تبدیل می‌شود و به توسط مجموعه Cross Head کاملاً خطی شده و روی پیستون اعمال می‌گردد.

کمپرسورهای رفت و برگشتی به دو دسته زیر تقسیم بندی می‌شوند :

الف- کمپرسورهای یک طرفه Single Acting
ب- کمپرسورهای دو طرفه Double Acting
در کمپرسورهای نوع Single Acting عملیات تراکم گاز فقط در قسمت جلوی پیستون یا سر سیلندر انجام می‌شود و در نوع Double Acting هم قسمت جلو پیستون (سر سیلندر) و هم قسمت عقب آن (ته سیلندر) انجام می‌شود که به عنوان دو کمپرسور موازی عملیات مکش و تراکم را با تأخیر زمانی 180درجه‌ای انجام می‌دهند. کمپرسورهای نوع دو طرفه که غالباً در اکثر صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرند علاوه بر بالا بردن ظرفیت کمپرسور باعث کم شدن نیروهای لرزاننده Shaking Force به بدنه کمپرسور و میل لنگ نیز می‌شود که باعث افزایش طول عمر قطعات و کمپرسور هم می‌شود .

۲- کمپرسورهای رفت و برگشتی نوع دیافراگمی

اصول کار این نوع کمپرسورها نیز مانند کمپرسورهای پیستونی بر اساس تغییرات حجم داخل کمپرسور است که به توسط حرکت رفت و برگشتی دیافراگم انجام می‌شود ( مثل پمپ بنزین اتومبیل‌ها) و کنترل کردن ورود و خروج گاز داخل کمپرسور به توسط ولوهایی که به طور اتوماتیک بر اساس اختلاف فشار کار می‌کنند Comressor Valve انجام می‌شود .

در کمپرسورهای نوع دیافراگمی حرکت رفت و برگشتی روی دیافراگم اعمال می‌شود و حرکت رفت و برگشتی آن باعث تغییر حجم داخل کمپرسور و تغییر فشار داخل آن می‌شود که افزایش حجم و کاهش فشار در داخل سیلندر باعث ورود گاز به داخل سیلندر و کاهش حجم قسمت بالای دیافراگم باعث افزایش فشار و نهایتاً خروج گاز به طرف لوله خروجی کمپرسور می‌شود.

دیافراگم‌ها بسته به طراحی کمپرسور بر اساس فشار درجه حرارت و… از جنس‌های مختلفی نظیر لاستیک فلز و یا پلاستیک‌های مخصوصی ساخته می‌شوند.

مزایای کمپرسورهای دیافراگمی

۱- مهم‌ترین حسن این کمپرسورها عدم تماس بین گاز و قطعات کمپرسور است.
۲- از دیگر ویژگی‌های بارز کمپرسور دیافراگمی این است که تنها دیافراگم و مجاری ورودی و خروجی کمپرسور با گاز کمپرس شونده در تماس هستند.
۳- این نوع کمپرسورها نیاز به آب بندی ندارند و می‌توان ادعا کرد که نشتی در این گونه کمپرسورها صددرصد صفر است.

ظرفیت این کمپرسورها با قطر دیافراگم ، میزان حرکت دیافراگم (کورس حرکت) و تعداد تکرار حرکت رفت و بر گشتی در واحد زمان ( سرعت حرکت) نسبت مستقیم دارد . از آنجائی که مقدار حرکت قابل دستیابی دیافراگم محدود است و بطور قابل ملاحظه ای قطر آن کمتر از قطر دیافراگم پمپ است، حداکثر ظرفیت کمپرسور ( با قطر دیافراگم ثابت ) عملاً به حداکثر سرعت رفت و برگشت دیافراگم که معمولاً کم است بستگی خواهد داشت.

بسته به نوع مکانیزم تحریک دیافراگم این نوع کمپرسورها در چند دسته زیر طبقه بندی می‌شوند:

الف- کمپرسورهای دیافراگمی با عملگر هیدرولیکی
ب- کمپرسورهای دیافراگمی با عملگر مکانیکی

با توجه به ظرفیت پایین این نوع کمپرسورها و همچنین عدم تحمل دیافراگم‌ها برای فشارهای زیاد مورد استفاده آن‌ها محدود است و بیشتر برای جابجا کردن یا فشرده کردن گازهائی نظیر اکسیژن و برای پر کردن کپسول‌های حاوی این گازها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در کمپرسور های دیافراگمی صنعتی معمولاً حرکت رفت و برگشتی دیافراگم‌ها ( که معمولاً از جنس فلزی St.St اند ) توسط فشار روغن زیر آن‌ها و به توسط حرکت رفت و برگشتی پلانجر (پیستون) زیر آن که به توسط میل لنگ رفت و برگشت می‌کند انجام می‌شود برای کنترل کردن فلوی خروجی کمپرسور فشار روغن (مقدار) زیر دیافراگم تغییر داده می‌شود که این عمل توسط یک عدد پمپ روغن کوچک Plunger Pumpای که به توسط میل لنگ تحریک می‌شود انجام می‌شود و روغن را زیر دیافراگم تزریق می‌کند تا هم جبران نشتی روغن از زیر پلانجر یا پیستون را بنماید و هم باعث بالا بردن فشار روغن زیر دیافراگم را بنماید و نهایتاً باعث حرکت بیشتر دیافراگم و بالا بردن فلوی کمپرسور گردد.

با تنظیم میزان کورس یا حرکت دیافراگم که در کمپرسور های نوع عملگر هیدرولیکی با کم و زیاد کردن فشار)مقدار)روغن زیر دیافراگم انجام می‌شود و یا سرعت پمپ (تعداد کورس در واحد زمان) و یا هر دو می‌توان ظرفیت این کمپرسورها را تغییر داد . در صورت لزوم می‌توان از دو یا سه دیافراگم متوالی که روی هم قرار می‌گیرند استفاده کرد که در صورت پاره شدن یکی از آن‌ها دیگری جلوی نشتی مایع را بگیرد.همچنین با تعبیه سوراخ و شیارهای ریز روی دیافراگم و انتقال آن‌ها روی یک عدد Pressure Switch در صورتی که یکی از دیافراگم‌ها پاره شود فشار گاز یا روغن روی سوئیچ عمل می‌کند و باعث تحریک آن می‌شود که با تحریک سوئیچ علامت هشدار ارسال می‌شود یا باعث از سرویس خارج شدن کمپرسور می‌شود.در این نوع طراحی دیافراگم شیاردار در وسط قرار می‌گیرد و سوراخ دیافراگم‌های دیگر که یکی زیر و دیگری روی آن قرار می‌گیرد دقیقاً باید مقابل شیار دیافراگم وسطی واقع شوند.

همچنین به توسط مکانیزمی به نام Relief Valve همواره مقداری روغن از زیر دیافراگم تخلیه می‌شود تا بتوان با آن مقدار فلوی کمپرسور را تحت کنترل قرار داد.هر چه میزان باز بودن و تخلیه روغن از Relief Valve یا Pressure Limiter بیشتر باشد فلوی کمپرسور کمتر می شود و برعکس با بسته شدن آن و حبس روغن زیر دیافراگم باعث بیشتر شدن فشار زیر دیافراگم و افزایش کورس پیستون و زیاد شدن فشار و فلوی کمپرسور می‌شود. لازم به توضیح است که Relief Valve عبارتست از یک شیر سوزنی Needle Valve که مقدار روغن تخلیه شده از زیر دیافراگم را کنترل می‌کند و برای Unload کردن یا تغییر Load کمپرسور از آن استفاده می‌شود و روغن را از زیر دیافراگم به محفظه روغن بر می‌گرداند.

برای کنترل کردن مسیرهای ورودی و خروجی گاز از کمپرسور ولوها Compressor Valve استفاده می‌شود.

ولوها از مهم‌ترین قطعات کمپرسورهای رفت و برگشتی می‌باشند که خراب شدن آن‌ها باعث عدم آب بندی آن‌ها و برگشت مجدد گاز به داخل کمپرسور و گرم شدن کمپرسور و نهایتاً کاهش ظرفیت و فلوی کمپرسور می‌شود و عملکرد نامناسب آن‌ها نیز باعث کاهش کارائی آن می‌شود که در بخش ولوها بطور مفصل راجع به آن‌ها بحث خواهد شد.

برای محافظت از کمپرسورهای نوع جابجایی مثبت در برابر فشارهای بالا که باعث ترکیدن کمپرسور و ایجاد خسارت‌های جانی و مالی فراوانی می‌شود معمولاً در قسمت خروجی آن‌ها یک عدد شیر اطمینان Safety Valve نصب می‌شود و روی فشار مورد نظرSet می‌گردد و در صورت افزایش فشار به هر دلیل مقداری از گاز داخل کمپرسور از آن خارج می‌شود و به یک محیط مطمئنی منتقل می‌شود.

کمپرسورها از لحاظ تعداد مرحله نیز به دو دسته زیر طبقه بندی می‌شوند:

الف- کمپرسورهای یک مرحله‌ای SingleStage
ب- کمپرسورهای چند مرحله‌ای Multistage

برای مواردی که حجم زیاد گاز با فشار بالا مورد نیاز است حتماً باید از کمپرسورهای چند مرحله استفاده شود بدین معنی که مراحل افزایش فشار در چندین مرحله انجام می‌شود .

دلایل اجبار به استفاده از کمپرسورهای چند مرحله ای به شرح زیر است :

۱- کم کردن تنش‌های کششی و فشاری روی قسمت‌های مختلف کمپرسور .
۲- فرصت خنک کاری گاز در مراحل میانی به توسط Inter Cooler ها.
۳- صرفه جویی در مصرف انرژی